Beynelmilel otoriteler, suni zihnin taşıdığı bir hayli pozitif potansiyelinin yanında, tehdit veya risk potansiyelinin de göz arkasını edilmemesi gerektiğini mevzusunda hemfikir. Suni zihnin son birkaç senede gösterdiği mucizevi gelişim ve kullanıldığı alanlardaki neticelere dikkat toplayan Dr. Öğr. Azası Nuri Bingöl, suni akıl teknolojisindeki gelişimin bazı tertip etme ve teftişlere tabi olması gerektiğini söylüyor. Fikir ayrılıklarının ‘bu teftişin nasıl ve kimler tarafından uygulanacağı ’ mevzusunda olduğunu belirten Bingöl, bu yetkinin tek elde bir araya gelmesi olarak düşünülmemesi gerektiğine vurgu yapıyor.
Üsküdar Üniversitesi Suni Akıl Mühendisliği Yüksek Lisans Programı Anabilim Dalı Başkanı Dr. Öğr. Azası Nuri Bingöl, süratle büyüyen suni akıl teknolojilerinin milli ve küresel anlamda nasıl sorgulanması, ne cins hudutların getirilmesi gerektiği ve tüm bunların önünde ne gibi maniler olduğuna dair açıklamalarda bulundu.
Bilgi birikimini, suni zihnin verimini maksimize edecek biçimde kullanmanın bütün zamanı
Suni zihnin taşıdığı bir hayli pozitif potansiyelinin yanında, tehdit veya risk potansiyelinin de göz arkasını edilmemesinin ehemmiyetli olduğunu belirten Dr. Öğr. Azası Nuri Bingöl, “İnsanlık bu mevzuda deneyimli ve bu deneyimi süratlice pratiklere çevirmeli. Eskiki devrimsel teknolojik büyümelerin yol açtığı pozitif veya negatif neticelerden çok şey bildik. Bu bilgi birikimini, suni zihnin verimini maksimize edecek biçimde kullanmanın bütün zamanıdır.” dedi.
Suni akıl üzerindeki teftişin nasıl uygulanacağı mevzusunda fikir ayrılıkları var
Düşünceleri ile bugünün cemiyetlerine doğrultu veren bir hayli otorite ve hatta suni zihnin büyümesinde ehemmiyetli rol oynayan insanların bile, eş düşünceleri paylaştıklarını ifade eden Bingöl, “Suni zihnin son birkaç senede gösterdiği mucizevi gelişim ve kullanıldığı alanlardaki neticeler gösteriyor ki, suni akıl teknolojisindeki gelişim, bazı tertip etme ve teftişlere tabi olmalı. Fikir ayrılıkları bu mevzuda değil, ‘bu teftişin nasıl uygulanacağı ’ üzerinedir.” biçiminde konuştu.
Hangi evresinin sorgulanacağına göre temkinler değişiyor
Münakaşaların ve fikir ayrılıklarının, teftişin nasıl uygulanacağı noktasında yoğunlaşmasının nedenlerine de değinen Bingöl, bu nedenleri şöyle açıkladı:
“Suni akıl teknolojileri muhteşem bir efordur ve bu eforun yalnızca bir müessesenin elinde bir araya gelmesinin getireceği meseleler var. Bu teknolojiler doğası gereği iki safhalı bir mahsuldür. İlki suni zihnin kapasitesinin geliştirilmesi, ikincisi de muhakkak bir emel için kullanılması. Bu iki evreden hangisi teftişe tabi yakalanmalı veya hudutlandırılmalı? Hangi safhası daha fazla potansiyel tehdit veya risk kapsıyor? Natürel olarak bu sualin cevabına göre alınabilecek ihtiyatlar da değişiyor. ‘Nasıl uygulanacağı ’ suali değişik bir anlam kazanıyor.”
Teknoloji üzerinde fazla bir teftiş ve hudutlandırma, bereketlerinin eksilmesine yol açar
Suni zihnin teftiş ve hudutlandırmasının hangi seviyede olacağı mevzusuna da dikkat toplayan Bingöl, “Unutmamak gerekir ki teknoloji üzerinde fazla bir teftiş ve hudutlandırma, o teknolojinin büyümesinden doğan yararların da eksilmesine yol açar. Oysa insanlığın önünde büyük varoluşsal problemler var ve suni akıl teknolojileri bu mevzularda büyük potansiyel taşıyor.” dedi.
Bingöl, suni akıl mevzusunun ehemmiyetli adlarından Andrew Ng ’nin, ‘İnsanlığın büyük bir kısmı için varoluşsal tehlikeleri düşündüğümde: Bir sonraki salgın, abuhava farklılığı ve neticesinde kitlesel popülasyon eksilmesi, başka bir asteroit riski… Suni akıl, çözümlerimizin ehemmiyetli bir parçası olacak. Dolayısıyla, insanlığın önündeki bin sene süresince yaşamda kalmasını ve büyümesini istiyorsak, suni zihnin daha süratli çalışmasını sağlayalım, daha yavaş değil. ’ biçimindeki paylaşımının dikkat çekici olduğunu da sözlerine ilave etti.
Teftiş ve hudutlandırmalar etik ebadı da içermeli
Suni zihnin teftiş ve hudutlandırmalarının, yalnızca tehdit ve risk ebadı üzerinde tesirli olmaması gerektiğini belirten Bingöl, “Bunlar kadar ehemmiyetli ‘etik ’ ebadı da var. Çok minik kapasiteli suni akıl mahsulleriyle dahi, bazı şahsi ihlal ve tehditler yaratabilir. Özellikle bir şahıs, müessese veya bir insan topluluğu hedef olarak alınabilir. Dolayısı ile teftiş ve hudutlandırma gereksinimini yalnızca çok büyük kapasiteli suni akıl teknolojisi üreten veya kullanan taraflar olarak düşünmemek gerekiyor. Teftiş ve hudutlandırmalar hem büyük ebatlı hem de yerine göre minik ebatlı suni akıl kapasitesi için geçerli olabilmeli.” biçiminde konuştu.
Şahsi bilgi güvenliği ve etik mevzusu için atılan adımlar, teftiş ve hudutlandırmalar üzerine bir temel oluşturabilir
Teftiş ve hudutlandırmaların nasıl uygulanacağı mevzusunun standartlaşması ve idaremeliklerinin oluşmasının zaman alacak gibi göründüğünü ifade eden Bingöl, “Bu alanda müzakere ve fikirler büyümeye devam ederken, Avrupa Birliği Genel Bilgi Koruma Anayasayı veya ülkemizde uygulanan haliyle Şahsi Bilgilerin Korunması Yasayı gibi geçmiş deneyimlerin içine, suni akıl ile alakalı bazı pratik idaremelikleri ve tertip etmeleri bugünden koymak ve bir yönetsel çerçeve oluşturmak ehemmiyetli. Zira şahsi bilgi güvenliği ve etik mevzusu için atılan adımlar, suni zihnin teftiş ve hudutlandırmaları üzerine bir fikir ve pratik temeli oluşturabilir. Bilginin hangi kaynaktan ne büyüklükte ve ne emelle kullanıldığı, nasıl korunduğu ve paylaşıldığı üzerine inşa edilmiş bu mevzuatlar suni zihnin kapasite geliştirme safhası için ehemmiyetli bir unsurdur ve en azından bu açıdan bir hakimiyet temeli oluşturabilir.” biçiminde konuştu.
‘Bilişim Hukuku ’ unsurlarının dikkatini bu mevzuya sürüklemeliyiz
Öbür bir unsurun ise bilgi harekât eforu ve enerji tüketiminin idarenmesi olduğunu aktaran Bingöl, “Bu alandaki teftiş ve hudutlandırmalar ‘Blok Zincir Blockchain ’ teknolojisinin oluşturduğu bazı kasvetlere çözüm olabilmiş ve teknolojinin daha pozitif tarafa yönelmesine katkı sağlamıştır. Eş mevzuatlar, dolaylı olarak suni akıl teknolojisinin üzerinde de tesirli olabilir.” dedi.
Öncelikle suni akıl tarafından üretilen sahte içeriklerin tespit edilmesi ve yaptırımların neler olması gerektiğinin kararlaştırılması gerektiğine dikkat toplayan Bingöl, “Sadece sahte bilgi barındıran değil, doğru bilgi barındıran ama bunu bir grubu manipüle etmek veya bir gruba çıkar devşirmek için suni akıl tarafından oluşturulan içeriklerin de önüne geçilmeli. Bir Araya Gelen kullanıcı bilgileri sayesinde fertleri hedefleyen suni akıl tarafından oluşturulmuş her türlü politik ve ticari kampanya hudutlandırılmalı ki özgür istem özgür kalmaya devam etsin. Zaman kaybetmeden suni akıl odaklı bakış açısı ile ‘Bilgiye Ulaşım ve Bilgi Harekât Gücünün Kullanımı ’ kavramlarının, mevcut yasa ve idaremelikler ile ilişkisini kurmaya başlamalıyız. Özellikle ‘Bilişim Hukuku ’ unsurlarının dikkatini bu mevzuya sürüklemeliyiz.” biçiminde konuştu.
Merkezi bir iletişim ve teftiş oluşturmak neredeyse imkânsız
İnsanların basitçe erişebileceği ve eriştiğinde hem kendi hem de başkalarının yaşamlarına tesir edebileceği bir teknolojinin sorgulanması gerektiğine vurgu yapan Dr. Öğr. Azası Nuri Bingöl, “Ancak sadece bir bilgisayar ve azıcık matematik bilgisi ile oluşturulabilen suni akıl modellerinin tamamı üzerinde bir teftiş mekanizması kurulması pek de olası gözükmüyor.” dedi.
Suni akıl teknolojisinin bir teftiş ve hudutlandırmaya tabi olmasının, kaçınılmaz olarak bu yetkinin tek elde bir araya gelmesi olarak düşünülmemesi gerektiğini belirten Bingöl, laflarını şöyle bitirdi:
“Hatta günümüz teknolojileri merkeziyetsiz alt yapılar üzerine odaklanıyor ve bu alanda bir hayli büyüme yaşanıyor. Kaldı ki suni akıl teknolojilerinin bir kez üretildikten sonra, rastgele bir merkeze hatta internete bağlı olmadan defineli sistemler olarak çalışabilmesi, en azından kullanım safhası için bir özgürlük sağlıyor. Bu hünere sahip suni akıl sistemleri için, günümüzde her alanda görüldüğünden, merkezi bir iletişim ve teftiş oluşturmak neredeyse imkânsız.”
Kaynak: BYZHA Beyaz Haber Ajansı