“Suni zekâ, insan beyninin karışık işlevlerini taklit etmek ve bazı gidişatlarda aşmak için bilme, anlam, problem çözme, likeni ve dil gibi kabiliyetler geliştiren bilgisayar sistemlerini tanımlar. Ancak, suni zekâ ve insan beyni karşılaştırılırken, bu iki sistemin gerçeğinde ne kadar eş ve ne kadar değişik olduğunu görmemiz ehemmiyetlidir.” diyen Liv Hospital Beyin ve Asap Cerrahisi, Doç. Dr. Abuzer Güngör suni zekâ ve beyin cerrahisi ilişkisini anlattı.
Bilgiyi elektriksel ve kimyevi sinyallerle işliyor
İnsan beyni, asap hücrelerinden nöronlar oluşan karışık bir ağdır ve bilgiyi elektriksel ve kimyevi sinyallerle işler ve bağlantı kurar. İnsan beyninin 100 milyardan fazla nöronu vardır ve her biri, birden fazla başka nöronla iletişimler sinapslar kurar. Bu eşsiz ağ, insanlara karışık düşünme, bilme, hafıza ve duygusal maharetleri sağlar.
İnsan beyninden apaçık farkları var
Öte yandan, suni zekâ, özellikle derin bilme algoritmaları, beyindeki asap ağlarını taklit eder. Suni asap ağları, giriş ve çıktı arasında bir dizi hesaplama yaparak bir dizi ‘tabaka ’ üzerinden bilgiyi işler. Ancak, bu sistemlerin insan beyninden apaçık farkları vardır. Misalin, suni aklın “bilme” hüneri genellikle muhakkak bir vazifeyi veya dizi vazifeyi optimize etmeye sabreder ve genellikle bir insanın yaşam boyu bilme ve geçim sağlama hüneri ile mukayese etilemez.
Beyin cerrahisini dönüştürme hünerine sahip
Suni zekâ ve beyin cerrahisi arasındaki ilişki daha da tuhaf. Suni zekâ, operasyonları daha tehlikesiz ve tesirli hale getirme potansiyeli ile beyin cerrahisini dönüştürme hünerine sahip. Misalin, Manyetik Titreşim Görüntüleme ve Bilgisayarlı Tomografi taramalarını tahlil ederek ve operasyon evveli tasarılamada takviyeci olabilecek karışık 3D modeller oluşturarak, cerrahların daha duyarlı müdahaleler yapmasına takviyeci olabilir. Ayrıca, bir hastanın beyin işlevlerini daha iyi kavramak ve nörolojik hastalıkların rehabilitasyonunu geliştirmek için geniş bilgi setlerini tahlil etme hüneri sunar.
Beyin işlevini anlama mevzusunda takviyeci
Tuhaf bir biçimde, suni zekâ ve nörobilim arasındaki bu etkileşim, her iki alanı da ilerletmektedir. Suni zekâ modelleri, beyin işlevini anlama gayretlerimizi şekillendirmekte ve desteklemekte, öte yandan nörobilimdeki bulgular, daha tesirli suni zekâ sistemleri planlamamıza takviyeci olmaktadır. Misalin, beyindeki bilme ve hafıza mekanizmalarını daha iyi kavramak, suni aklın daha karışık vazifeleri bilmesine ve genelleştirmesine takviyeci olabilir.
Ancak, bu etkileşim aynı zamanda etik ve cemiyetsel meseleleri de birliktesi getiriyor. Beyin-bilgisayar ara suratları ve nörolojik bozuklukların rehabilitasyonu için suni aklın kullanılması, özellikle şahsi bilgilerin ve mahremiyetin korunması mevzusunda yeni meseleleri ortaya çıkarabilir.
Duyarlı hareketler yapabilme hünerine sahip
Robotik cerrahiye gelince, suni aklın getireceği katkılar çığır açıcı olabilir. Robotik cerrahi sistemler, insan elinin ulaşamadığı veya yapamayacağı duyarlı hareketleri yapabilme kabiliyetiyle, beyin cerrahisinin geleceğini şekillendiriyor. Suni zekâ, burada birkaç biçimde devreye girer. Öncelikle, suni zekâ, robotik cerrahi sistemlerin anatomi ve cerrahi prosedürler mevzusunda daha fazla bilgi sahibi olmasını sağlar. İkincil olarak, suni aklın bir öteki faydayı, cerrahın elindeki tremorları istemsiz hareketleri filtreleyebilmesi ve böylece robotun çok daha sürekli ve duyarlı hareketler yapabilmesidir. Son olarak, suni zekâ, operasyon sırasında reel zamanlı karar verme ve uyarlama sağlayabilir.
İnsan zekâsını daha iyi anlama mevzusunda destek
Suni zekâ ve nörobilim arasındaki bu etkileşim, insan zekâsını daha iyi anlama ve taklit etme kabiliyetimizi artıracak ve cemiyetimizin muhtelif doğrultularını; sağlık hizmetlerinden eğitime, iş dünyasından şahsi yaşamımıza kadar derinden etkileyecektir. Ancak, bu büyümelerin getirdiği fırsatları bütün olarak değerlendirebilmek ve muhtemel tehlikelerini idareyebilmek için, bu teknolojik ilerlemeleri yönlendiren ve etkileyen etik ve cemiyetsel mevzuları dikkatle düşünmeli ve tartışmalıyız. Suni zekâ ve beyin araştırmalarının süratle ilerlediği bu çağda, bu mevzuları dikkatle ele almak ve iyi bir denge kurmak büyük ehemmiyet taşımaktadır.
Kaynak: BYZHA Beyaz Haber Ajansı