Hem talep güvenliğini sağlamak hem de harcayıcıları yüksek maliyet çoğalışlarından gözetebilmek emeliyle hayata geçirilen azami uzlaştırma maliyet mekanizmasında kanunsuzluk yaptığı Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu tarafından tespit edilen 40 işletme, hakikat dışı beyanlarla kasasına koyduğu 11 milyar lirayı harcayıcılara iade edecek ve bu bedel doğrudan harcayıcıların faturasını yansıyacak.
Kış ayları evveli başta İngiltere ve Almanya olmak üzere pek çok Avrupa ülkesi hem talep güvenliğini sağlamak hem de harcayıcıları yüksek maliyet çoğalışlarından gözetebilmek emeliyle yeni önlemleri devreye aldı. Bu ihtiyatlardan biri de azami uzlaştırma maliyet mekanizması AUF.
Enerji Piyasası Tertip Etme Müesseseyi evvel Nisan ayında 6 ay için bu mekanizmayı devreye almış, yaşanan küresel büyümeler nedeni ile natürel gaz ve kömür gibi ithal enerji çiğ maddelerindeki maliyet çoğalışının talep güvenliğini sekteye uğratmamasının amaçlandığını kamuoyu ile paylaşmıştı.
Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu tarafından tanımlanmış olan azami uzlaştırma maliyetleri, maliyetlerde oluşan yükseliş ve düşüşler titizlikle takip edilerek aktüelleniyor. Hür piyasada oluşan bedeller ile azami uzlaştırma maliyetleri arasındaki fark ‘destekleme bedeli’ olarak bir havuzda bir araya geliyor. Bu havuzda oluşan kazanç, harcayıcıların elektrik tüketimleri için kullanılarak piyasada oluşan maliyet çoğalışlarından harcayıcılar korunuyor. Mekanizmanın süresi 2022 Ekim ayında 6 ay daha uzatıldı.
AUF süreci başlarken; kaynak bazlı destekleme mekanizması kapsamında piyasa koşullarına uygun olarak yapılmış olan ikili uyuşmalar muaf yakalandı. Zira harcayıcıya karşı mükelleflikler kapsayan bu uyuşmalar, sabit maliyetli olarak imza atılmıştı ve mucizevi maliyet çoğalışlarına karşı da harcayıcıları gözeten kalitedeydi. Bu kapsamda üreticilerin, sabit maliyetli ve son harcayıcıya erişen bu uyuşmalarını piyasa şirketçisi olan EPİAŞ ’a sunmaları kendilerine bildirildi ve ikili uyuşmalar güvence altına alındı.
Sistem içerisinde beyan edilen tam uyuşmaların maliyet ve ölçülerinin hakikatleşme bedellerini araştıran Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu ’nin sisteme aykırı maliyet hareketleri tespit ettiği bilindi. AUF kapsamında son harcayıcıya erişmesi gereken bedellerin “kimilerinin yanılgılı kimilerinin ise maksatlı olarak ”EPİAŞ ’a reele aykırı kalitede beyan edildiği ortaya çıktı. Bazı bildirimlerde de sonradan değiştirilen uyuşma maliyetleri ve ölçüleri ile AUF kapsamında harcayıcıya sağlanacak kazanımın yasaklandığı tespit edildi.
“Yapım tüketim balanssızlığı, yapım kuruluşu arızası, ağ problemleri gibi sebeplerle de oluşabilen” bu maliyet hareketlerinin şipşak alakalı işletmeler tarafından düzenlenerek lüzumlu iadelerin yapılacağı bilindi.
40 işletme toplamda 11 milyar lirayı harcayıcılara iade edecek, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu ’ye hesap verecek
Söz mevzusu yanılgıları yapan ya da isteyerek piyasayı manipüle etmeye kalkıştığı Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu tarafından tespit edilen işletmeler hakikat dışı beyanlarla kasasına koyduğu 11 milyar lirayı harcayıcılara iade edecek ve bu bedel doğrudan harcayıcıların faturasını yansıyacak.
11 milyar liranın takribî 3.2 milyar Liralık kısmı Limak ve IC İçtaş, takribî 2.3 milyar liralık kısmı Bereket Enerji Grubu, takribî 1.8 milyar liralık kısmı PAKETİN Enerji, 1.2 milyar liralık kısmı ODAŞ olmak üzere toplamda 40 işletme tarafından iade edilecek. Bu işletmeler hakkında Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu tarafından soruşturma süreci başlatıldığı ve önümüzdeki günlerde korunmalarının alınacağı bilindi.
