AK Parti Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş, dün EYT’lileri kaygı veren bir çıkış yapkış ve “EYT mevzusunda tarih tüberkülozayız” demişti. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin “Acaba çıkmayacak mı” kaygısına kapılan EYT’lilerin vicdanına su serpti. Bakan Bilgin, EYT’lilerin ilk emekli ücretlerinin Şubat ya da Mart ayında uyuyacağını duyurdu.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, milyonlarca yurttaşı ilgilendiren Emeklilikte Yaşa Takılanlarla EYT alakalı flaş açıklamalar geldi.  AK Parti Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş, kontratlılara kadro müjdesinin ayrıntılarını sarihlerken EYT’lileri kaygıya sevk eden laflar söylemişti.

Elitaş’ın açıklamaları kafaları karıştırdı

AK Parti’li Elitaş, “EYT ile alakalı çalışmayı tamamlayacağız ama bizden bir tarih istemeyin. Zira muhalefet, 20 milletvekiliyle Meclis’i tıkayabiliyor. Bu yasaklamaları da dikkate alırsak bir vakit vermemiz muhtemel değil.” demişti. Bu laflar acaba EYT tercih sonuna mı kalacak” kaygısı yaratmıştı. 

İlk ücretler Şubat ya da Mart’ta ödenecek

Yasa önerisinin Türkiye Büyük Millet Meclisi Tasarı ve Bütçe Komisyonu’na ay sonunda gelebileceğini ifade eden Çalışma Bakanı Bilgin, ilk aylıkların da şubat ya da martta hesaplarda olacağını kaydetti. Bakan Bilgin, EYT ile alakalı yurttaşlar tarafından Sosyal Güvenlik Kurumu’na SGK iletilen tüm dosyaların bir ay içinde neticeye bağlanacağını belirterek, “Cumhurbaşkanımız direktif verdi, ‘Bu meseleyi kökten çözün’ dedi. Türkiye’nin eforu Cumhurbaşkanımızın büyük yardımı ile bunları yapıyoruz” diye konuştu.

Emekli olacakların yaş ortalaması 49.5

EYT’den faydalanacakların yaş ortalamasının 49.9 olduğunu anlatan Bilgin, şunları söyledi: “Bu bizim açımızdan avantaj ve sürdürülebilir bir vaziyet. EYT’den faydalanacak birey sayısı şu anda 2 milyonun üzerinde. Şubat sonu haysiyetiyle bu sayı 2 milyon 250 bin bireye erişecek. Bunların takribî 600 bini kamu görevlisi.

Kamu görevlileri en az 11 bin lira alacak

Kamu görevlilerinin ücret ortalaması en düşük 11 bin lira. Şimdi ortalaması 13 bin etrafında olacak. Başka Bir Deyişle hemen emekli olmak için cazip bir nedeni yok. İlk etapta kamuda 51 bin şahsın emekli olacağını düşünüyoruz. Başka Bir Deyişle kamuda 500 bin şahsın emekli olmayacağını düşünürsek aylık bağlanacak EYT’li sayıyı inecek.”

Emekçi ile patron uyuşacak

Bakan Bilgin, kamu çalışanlarının yanı gizeme bir de EYT’ye hak kazanan ancak aldığı yüksek aylıkları kaybetmemek için emekli olmayı istemeyecek nitelikli emekçilerin olduğunu belirtti. Bilgin, şunları kaydetti: “Mesela büyük kuruluşlarda çalışan nitelikli emekçiler, patronları ile oturup uyuşacaklar. Bunlar ya emekli olmayacaklar ya da patron onlara diyecek ki ’emekli olduğunuz tarihteki sayılar üzerinden kıdem tazminatınızı vereceğiz, şimdi emekli olmayın’ oradan da emekli olmayacak olanlar olabilir. Dolayısıyla emekli olacak sayının yarı yarıya inmese dahi ona yanaşacağını düşünüyoruz.”

Stajda ortada iş akdi yok, EYT kapsamına alamayız

Bakan Bilgin, staj sigortalılarının vaziyeti ile alakalı ise, “Staj mağdurları mağdur değildir. Başka Bir Deyişle onlar o kavramı kullanamazlar. Zira onları mağdur eden bir şey yok. Ortada iş akdi yok. ‘Staj da sayılsın’ diyorlar böyle bir şey yapamayız. Halkın parasını imkânlarını biz bu biçimde dağıtamayız. Prim ‘işverenin kim’ diye soruyor. O gün senin için prim yatırması gerekirken yatırmamış olan ya da noksan yatıran işverenin kim, yok öyle bir şey” diye konuştu.

Vasati emekli aylığı arkasıydı

EYT kapsamında bağlanacak aylıkların yeni ücret tertip etmesi sayesinde çoğaldığına dikkat toplayan Bilgin, “En düşük emekli aylığını 5 bin 500 lira yapmamız çok işe yaradı. Zira mevcut EYT’lilerin aylığı çok düşüktü. Yüzde 60’a yakını 3.500-4.500 arasında olacaktı. Sonuçta prim seviyeleri düşük, prim ölçüyü hudutta olan yurttaşlar bunlar. Bir de özel sektörde hep minimum fiyattan gösteriliyor primler, dolayısıyla düşük ücretlerdi” diye konuştu.

2027’de emekli olacaklar da var

EYT kapsamına giren ancak yeterli prime sahip olmayanların da bulunduğunu anlatan Bilgin, “EYT’li olabilecek insan sayımız 4 milyon 700 bin etrafında birey. Onların prim gün vesaireleri doldurmaları filan 2027’de olacaklar var” dedi.

Bütçede rastgele bir kasvet yok

Bilgın, tüm hakedenlerin emekli olacağı ve hak etse de ücret kaybı yaşayacağını düşünerek emekli olmayacaklara göre iki farklı maliyet çalışması yaptıklarını anlattı. Bilgin, “Tertip Etmenin maliyeti 120-200 milyar lira arasında. Her hak eden emekli olursa 200 milyar lira. Hesaplarımızı ona göre yaptık, bütçemizde hiçbir kasvet yok” dedi.

İstismar edilmesine karşı önlemler alınacak

Çalışma Bakanı Bilgin, son yarıyılda bazı avukatların ortaya çıkarak yurttaşları EYT’li yapabileceklerine ait organize hareket ettiklerini tanımladıklarını ifade ederek, “Organize avukatlar var. Gidip yurttaşa diyorlar ki ‘İstersen biz seni 8 Eylül 1999’dan evvel işe başlamış gibi gösteririz. Nasıl başlatırsın? Filan firma var oraya bir arzuhal vereceksin, senin harekâtlarını geç yapmış gibi göstererek harekâtlarını takip edeceğiz.’ Böyle organize çalışmalar var. Onların başvurularını aldırmıyorum. İstismar eden her zaman olur ama biz gereken temkinlerin hepsini alacağız” dedi.

Cumhurbaşkanımız ‘kökten çözün’ dedi

Bakan Bilgin, tertip etmenin başında tartışılan yaş hududu probleminin ise Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yönergeyi ile aşıldığını ifade ederek, “50 yaş hududunu koysak ilk sene 1 milyon birey emekli olabiliyordu. 48-50 yaparsak bayanlara pozitif ayrımcılıkla o zaman 1 milyon 200 bin birey emekli olabiliyordu. Değişik 1.5 milyon birey ise sonraki yıl emekli oluyordu. Fakat kamuoyunda hemen yeni yaşa takılanlar münazarası başladı. Sayın Cumhurbaşkanımız direktif vererek ‘Bu meseleyi kökten çözün’ dedi. Tertip Etmeyi bu biçimde hazırladık. Türkiye’nin eforu Cumhurbaşkanımızın büyük yardımı ile bunları yapıyoruz” diye konuştu. Bilgin, “EYT ile alakalı teşekkür için de çok arayan oldu. Dua ediyorlar kimileri teşekkür ediyor. Şanlıurfa’da bir kafile yapmışlar onun resim ve videosunu gönderdiler” biçiminde konuştu.

İlk aylıklar Şubat ya da Mart’ta

EYT’nin şu an Meclis’te milletvekilleri tarafından çalışıldığını anlatan Bilgin, “Milletvekillerimiz gelen arzlarla alakalı uzman dostlarımızla konuşuyorlar. Komite düzeyi ay sonunu bulabilir, ayın sonunda Tasarı ve Bütçe Komisyonu’na gitmiş olur diye düşünüyorum. İlk aylıklar şubat ya da martta bağlanabilir” dedi.

Dosyalar 1 ayda neticeye bağlanır

Askerlik ve doğum borçlanması ile alakalı şu anda müracaatların yoğun bir biçimde SGK’ya geldiğini anlatan Bilgin, “Müracaat yapanların gidişatları uyuyor mu uymuyor mu araştırılıyor. Müessese çok yoğun çalışıyor. Altyapımızı geçtiğimiz yıl yenilemiştik. Bu sebeple 1.5-2 milyon dosya sisteme girse bile bir mesele yaşamayacağız. Bir ay içerisinde tüm dosyaların neticeye bağlanabileceğini ifade ediyor dostlarımız. Müracaatların çoğunluğu e-devlet üzerinden alınacak, personelimiz hazır” biçiminde konuştu.

Farklı sigortaların birleştirilmesi

Bilgin, “Farklı sigorta kollarına tabi çalışanların birleştirmesini ise büyük miktarda yaptık. Mesela yurttaş gitmiş yurtdışından başvuru etmiş, bir yarıyıl diyelim Almanya’da çalışmış sonra gelmiş burada inşaatlarda çalışmış, kendi işini kurmuş batmış, başka işe girmiş filan kaç tane iş yapılacak. Yurtdışından dosyası alınacak getirilecek bunların hepsine bakıldı hepsi hakimiyet altında” dedi.

Kıdem Tazminatı KGF ile çözülecek

Kıdem tazminatı ödemeleri mevzusunun Kredi Garanti Fonu KGF, dayanağıyla çözüleceğini kaydeden Bilgin, “Zati kıdem tazminatı sorununda büyük bir mesele yok. Bir kere kıdem tazminatının emin bir ölçüsünü ödentiden düşüyor patronlar. İkincisi kıdem tazminatı bilinmez bir olay değil, başka bir deyişle bu hak olarak tertip edilmiş. Sosyal Güvenlik Destek Primi kolaylığı da sağladık. 5 puan indirerek tekerrür çalışmalarını kolaylaştırdık. Yalnızca onlar işe tekerrür devam ederse 5 puan indirim verilecek. Patronlar umarım bu mevzuda çok kasvet sürüklemeyecek” ifadelerini kullandı.