YÖK Başkanı Erol Özvar, Türkiye Büyük Millet Meclisi Tasarı ve Bütçe Komisyonu’nda sunum yaptı. Özvar, artan yükseköğretim müesseseyi rakamı sebebiyle, YÖK ve üniversiteler arasında diyaloğu ileri safhalara taşıma emeliyle ziyaretler hakikatleştirdiklerini söyledi.
‘BÖLGESEL ODAKLI ÜNİVERSİTE SAYIMIZI 22’YE YÜKSELTTİK’
Üniversitelerin misyon değişikleşmesine büyük umursadıklarını belirten Özvar, “Bu emelle geçtiğimiz sene, 20’si devlet 3’ü de vakıf olmak üzere 23 üniversitemizi ‘araştırma üniversitesi’ olarak bülten ettik. ‘Araştırma Üniversiteleri Destek Programı’ ismi altında özel bir mali destek programı başladık. 2023 seneyi bütçesi için de zorunlu hazırlıklar bitirilmiştir. Aynı biçimde bölgesel kalkınma odaklı üniversitelerimize, 2006 senesinden sonra kurulan 7 üniversitemizi daha ilave ederek, proje kapsamındaki üniversite sayımızı 22’ye yükseltmiş olduk. Üniversitelerimizin devlet veya vakıf olsun; kendi içinde değişikleşerek, faaliyetlerini sürdürmelerini bekliyoruz. Güçlü ve rekabetçi taraflarını öne çıkararak, rekabet edebilmelerini sağlamak en ehemmiyetli taktiklerimizden biridir. Üniversitelerin değişikleşmesi ismine 3’üncü bir kategori olarak ‘öncelikli alanlarda uzmanlaşan üniversiteler’ şeklinde rekabet eforu yüksek, bilimsel çalışmalarda temayüz eden üniversiteleri, ayrı bir grup altında YÖK olarak desteklemeye karar verdik. Bu yıl haysiyetiyle bu çalışmamız da yaşama geçecek” dedi.
‘MEKTEPLEŞME ORANI YÜZDE 44,7’
Özvar, yükseköğretime ulaşımın yeni kurulan üniversitelerle süratli bir biçimde çoğaldığına dikkat toplayarak, “2002 senesinde erkeklerde yüzde 15,7, bayanlarda yüzde 13,5 ve toplamda yüzde 14,7 olan net mektepleşme oranı, 2021 senesinde erkeklerde yüzde 40,3, bayanlarda yüzde 49,2 ve toplamda yüzde 44,7 olarak hakikatleşmiştir. Yükseköğretim müesseseleri rakamı açısından bakıldığında ise 2002-2003 eğitim öğretim senesinde 53 devlet ve 23 vakıf üniversitesi olmak üzere toplamda 76 yükseköğretim müessesesinde 1 milyon 885 bin talebe öğrenim görürken; 2021-2022 eğitim öğretim seneyi haysiyetiyle 129 devlet, 75 vakıf üniversitesi, 4 vakıf iş akademiyi ile beraber toplamda 208 yükseköğretim müessesesinde 8 milyon 297 bin talebe öğrenim görmüştür” diye konuştu.
‘EHEMMİYETLİ BİR ARZ ÇOĞALIŞI OLDU’
Yükseköğretim Müesseseleri Sınavı’nda YKS baraj uygulamasının kaldırılmasına değinen Özvar, “Bu tertip etme ile beraber yükseköğretim müesseselerine ehemmiyetli bir arz çoğalışı olmuştur. 2002 senesinde üniversiteye giriş sistemine müracaat eten aday rakamı, 1 milyon 540 bin etrafındayken; 2022 seneyi haysiyetiyle bu sayı, 3 milyon 243 bin ile yükseköğretim tarihinin azami seviyesine erişmiştir. Bu çoğalış, bize bilgi temelli ve yükseköğretim alanındaki talep arz balansını koruyarak, aldığımız kararların rasyonel neticesini göstermiştir. Daha ehemmiyetlisi; geçen sene açıköğretim hariç toplam 690 bin birey yükseköğretim müesseselerimize yerleşmişken; bu sayı, bu sene 850 bine erişmiştir. Geçen seneye göre, takribî 160 bin daha fazla bireye yükseköğretim olanağı sağlanmıştır” dedi.
‘YÜKSEKÖĞRETİM MEZUNLARININ İSTİHDAM ORANI 20 PUAN DAHA FAZLA’
Türkiye İstatistik Müesseseyi’nun TÜİK 2021 seneyi bilgilerine göre, lise ve dengi mektep mezunlarının senelik kazancı 47 bin lirayken; yükseköğretim mezunlarının senelik vasati kazancının 68 bin lira olduğunu belirten Özvar, “Üniversite mezunlarının istihdam oranları, lise mezunlarına göre daha yüksek olmaya devam etmektedir. 2021 senesinin son çeyreği haysiyetiyle lise mezunları için yüzde 53,5 seviyesinde olan iş eforuna katılım oranı, yükseköğretim mezunlarında yüzde 77,3’tür. Yükseköğretim mezunlarının istihdam oranı yüzde 68,1 iken; genel lise mezunlarının istihdam oranı yüzde 46,5’tir. Türkiye’de yükseköğretim mezunlarının genel lise mezunlarına göre, istihdam oranı da takribî 20 puan daha fazladır. Yükseköğretim mezunlarının işsizlik oranları, genel lise mezunlarına göre daha düşüktür. İşsizlik, lise mezunları için yüzde 13 iken; yükseköğretim mezunları için yüzde 11,9’dur” diye konuştu. DHA
